[Brüksel, Belçika] – Akdeniz Araştırmacı Gecesi (MEDNIGHT), 2025 yılı için seçilen Akdeniz Bilim Takımı üyelerini ve Akdeniz Üniversiteleri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Öncüleri (MU-GEP) girişimi kapsamında onurlandırılan üniversiteleri gururla duyurur.
Bu yılın seçimi özellikle anlamlıdır; zira belirlenen 12 bilim insanından 11’i kadındır. Bu durum, Akdeniz bölgesinde kritik sorunları ele alma konusunda kadın araştırmacıların artan etkisini yansıtmaktadır.


Akdeniz Bilim Takımı 2025: Bilimle Akdeniz’i Birleştirmek

Akdeniz Bilim Takımı, Akdeniz’e kıyısı olan 23 ülke (komşu ülkelerle birlikte 27) tarafından paylaşılan en önemli zorluklardan bazıları üzerinde çalışan, olağanüstü araştırmacıları öne çıkarmaktadır.
İklim değişikliğinden küresel sağlığa, biyolojik çeşitlilikten sürdürülebilir gıda sistemlerine kadar uzanan konularda yürüttükleri çalışmalar, bölgesel iş birliğini ve inovasyonu teşvik eden bilimin dönüştürücü gücünü temsil etmektedir.

2025 yılı Akdeniz Bilim Takımı’na seçilen 12 bilim insanının 11’inin kadın olması, Akdeniz’deki bilimsel araştırmaların ve kalkınmanın geleceğini şekillendirmede kadınların oynadığı hayati role dikkat çekmektedir.

2025 Akdeniz Bilim Takımı üyeleri şunlardır:

Urška Lampe (Slovenya) – Tarih ve Kültürel Miras
Kurumu: IRRIS Enstitüsü, Toplum, Kültür ve Çevre için Araştırma, Geliştirme ve Stratejiler
Katkısı: Dr. Lampe’nin disiplinlerarası araştırmaları, kolektif hafıza, hukuki çerçeveler ve savaş sonrası toplumsal etkiler üzerine odaklanmaktadır. II. Dünya Savaşı sonrası Yugoslavya’daki İtalyan savaş esirlerinin deneyimlerine özel bir önem vermektedir.
“Savaş deneyimlerine dair kişisel ve kolektif hafızaları keşfetmek, çatışmaların toplum üzerindeki derin etkilerini anlamamıza yardımcı olur.”

Sherine Ahmed El Baradei (Mısır) – Uzay, Su ve Çevre
Kurumu: Su ve çevre mühendisliği doçenti, ayrıca UNOOSA’nın space4water projesinde uzmandır.
Katkısı: Hidrolik ve sulama mühendisliği uzmanı olan Dr. El Baradei, çevre mühendisliği alanında da çalışmakta ve astronomi alanında sertifikalıdır. Uzay sistemleri üzerine çalışmalarını sürdürmekte ve uzay teknolojisini çevre araştırmalarına entegre etmektedir.
“Suyu korumak, çevreyi muhafaza etmek ve uzayı keşfetmek—geleceğimiz bu üçünün dengesine bağlıdır.”

Lubna Dada (Lübnan) – İklim ve Kirlilik
Kurumu: Paul Scherrer Enstitüsü, İsviçre
Katkısı: Dr. Dada, aerosollerin bulut oluşumu ve iklim dinamiklerindeki rolüne odaklanan atmosfer bilimcidir. Bu çalışmaları iklim değişikliği öngörülerine doğrudan katkı sağlar.
“Aerosollerin bulut oluşumundaki rolünü anlamak, iklim davranışını öngörmek için kritik önemdedir.”

Mónica Bettencourt-Dias (Portekiz) – Sağlık ve Hücre Biyolojisi
Kurumu: Gulbenkian Moleküler Tıp Enstitüsü, Eski Direktör
Katkısı: Hücre bölünmesi mekanizmalarını inceleyen önde gelen bir hücre biyoloğudur. Bu mekanizmalar, kanser ve silyopati gibi hastalıkların anlaşılmasında kritik rol oynamaktadır.
“Hücre bölünmesinin karmaşık yapısını çözümlemek, birçok hastalığın gizemini çözmek açısından hayati önem taşır.”

Paola Bonfante (İtalya) – Biyoçeşitlilik ve Ekosistemler
Kurumu: Torino Üniversitesi, Emerita Profesör
Katkısı: Mikoloji alanında öncü bir isim olan Prof. Bonfante, mikorizal simbiyoz üzerine yaptığı araştırmalarla bitki-mantar etkileşimlerinin sürdürülebilir tarımdaki rolünü ortaya koymuştur.
“Bitki-mantar ortaklıklarının sırlarını açığa çıkarmak, sürdürülebilir tarım uygulamaları için yeni yollar sunar.”

Belma Kalamujić Stroil (Bosna-Hersek) – Çevre ve Genetik
Kurumu: Saraybosna Üniversitesi – Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji Enstitüsü
Katkısı: Bitki ve hayvan genetik çeşitliliği üzerine çalışan Dr. Kalamujić Stroil, çevresel değişimler karşısında biyoçeşitliliğin korunmasına yönelik stratejiler geliştiriyor.
“Bitkilerde genetik çeşitliliğin korunması, ekosistemlerin direnç ve uyum kabiliyeti açısından vazgeçilmezdir.”

Elpiniki Ninou (Yunanistan) – Nörobilim ve Beyin Sağlığı
Kurumu: Helenik Pasteur Enstitüsü
Katkısı: Dr. Ninou, Parkinson hastalığında mikroglial hücre davranışlarını incelemektedir. Bu çalışmalar nörodejeneratif hastalıkların ilerleyişine dair kritik bilgiler sunmaktadır.
“Mikroglial hücrelerin davranışını anlamak, Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıkların karmaşıklığını çözmek için gereklidir.”
Jury of the Mediterranean Science Team 2025

Meryem Lemrani (Fas) – Parazitoloji ve Küresel Sağlık
Kurumu: Fas Pasteur Enstitüsü
Katkısı: Prof. Lemrani, layşmanyaz gibi paraziter hastalıklar üzerine çalışmakta ve bu hastalıkların önlenmesi ve kontrolüne yönelik stratejiler geliştirmektedir.
“Paraziter hastalıklarla mücadele, parazitlerin ekolojisini ve bulaşma yollarını derinlemesine anlamayı gerektirir.”

Jelena Vladić (Sırbistan) – Sürdürülebilir Kimya ve Yeşil Çözücüler
Kurumu: NOVA Lizbon Üniversitesi
Katkısı: Dr. Vladić, mikroalgler ve yeşil çözücüler kullanarak atıkların dönüştürülmesine yönelik sürdürülebilir kimyasal süreçler üzerine çalışmaktadır.
“Mikroalgler, atıkları kaynaklara dönüştürerek çevresel ve gıda sorunlarına sürdürülebilir çözümler sunabilir.”

Beraat Özçelik (Türkiye) – Gıda Bilimi ve Beslenme
Kurumu: İstanbul Teknik Üniversitesi
Katkısı: Prof. Özçelik, fonksiyonel gıdalar ve biyolojik olarak etkili bileşenler içeren nutrasötik ürünler geliştirerek sağlığı desteklemeyi hedeflemektedir.
“Gıdayı sağlığı geliştiren bir araca dönüştürmek, geleceğin bilimidir.”

Pierre Micheletti (Fransa) – Küresel Sağlık ve İnsani Bilim
Kurumu: SOS Méditerranée – Fransa Yönetim Kurulu Üyesi, Açlığa Karşı Eylem Fransa Onursal Başkanı, Grenoble Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi
Katkısı: Micheletti, kamu sağlığı ve sosyal adalet üzerine çalışmakta, sağlık eşitsizliklerine karşı çözümler üretmektedir.
“Küresel sağlık, nerede yaşarsa yaşasın herkesin onurla ve ilgiyle yaşamasını sağlamaktır.”

Rocío Millán Gómez (İspanya) – Toprak Sağlığı ve Kirlilik
Kurumu: CIEMAT, İspanya
Katkısı: Dr. Millán Gómez, kirlenmiş toprakların iyileştirilmesi ve sürdürülebilir arazi kullanımı üzerine stratejiler geliştiriyor.
“Kirlenmiş toprakların geri kazanımı, çevresel sağlık ve sürdürülebilirlik için hayati önem taşır.”


Akdeniz Bilim Ekibi 2025 Seçici Kurulu

Akdeniz Bilim Ekibi, Akdeniz’in dört bir yanından seçkin uzmanların oluşturduğu uluslararası jüri tarafından titiz bir değerlendirme süreci sonunda belirlendi.

Jüri Üyeleri:

  • Prof. Gülsün Sağlamer (Türkiye) – İstanbul Teknik Üniversitesi Eski Rektörü
  • Prof. Isabel Capeloa Gil (Portekiz) – Universidade Católica Portuguesa Rektörü
  • Dr. Joaquín Capablo (İspanya) – MCAA Başkan Yardımcısı
  • Prof. Najat Aoun Saliba (Lübnan) – Lübnan Milletvekili ve AUB Kimya Profesörü
  • Neal Hartman (ABD/İsviçre) – CineGlobe Film Festivali Direktörü, CERN Mühendisi

MU-GEP Girişimi: Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinde Öncü Üniversiteleri Tanıma

Akdeniz Üniversiteleri Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Öncüleri (MU-GEP) girişimi, MEDNIGHT ve Avrupa Kadın Rektörler Derneği (EWORA) iş birliğiyle, akademide toplumsal cinsiyet eşitliğini teşvik etme konusunda olağanüstü kararlılık gösteren üniversiteleri onurlandırmaktadır. Ödüle layık görülen kurumlar, kapsayıcı ve adil akademik ortamların oluşturulmasında örnek teşkil etmektedir.

2024 Yılı Ödül Sahibi Üniversiteler:

  • Universitat Jaume I (İspanya)
    Akademik disiplinler genelinde toplumsal cinsiyet eşitliğini geliştiren kapsayıcı politikalar ve mentorluk programları uygulamaya koyduğu için takdir edilmiştir.
  • Universidade de Coimbra (Portekiz)
    Kadın temsilini artırmaya yönelik liderlik girişimleri ve sürdürülebilir, adil çalışma ortamları oluşturmadaki öncü rolü nedeniyle ödüllendirilmiştir.
  • Università Aldo Moro di Bari (İtalya)
    Farkındalık kampanyaları, kurumsal destek ve iş-aile yaşam dengesi politikaları gibi bütüncül stratejilerle toplumsal cinsiyet eşitliğini ileriye taşıdığı için onurlandırılmıştır.

MU-GEP Girişimi Jürisi

MU-GEP başvuruları, toplumsal cinsiyet eşitliği ve akademik liderlik alanlarında uzman isimlerden oluşan saygın bir jüri tarafından değerlendirilmiştir:

  • Prof. Dr. Gülsün Sağlamer (Türkiye) – İstanbul Teknik Üniversitesi Eski Rektörü & EWORA Kurucu Onursal Başkanı
  • Prof. Dr. Kerstin Tham (İsveç) – Malmö Üniversitesi Eski Rektörü & EWORA Başkanı
  • Prof. Dr. Silvia Rueda (İspanya) – İspanya Bilim, İnovasyon ve Üniversiteler Bakanlığı Kadın ve Bilim Birimi Direktörü

Ödül Törenleri

Mediterranean Science Team Tanıtım Galası & MU-GEP Ödül Töreni

Tarih: 14 Mart 2025 (14:00 – 16:30)

Yer: University Foundation, Brüksel

Detaylar: Seçilen bilim insanları kamuoyuna ve medyaya tanıtılacak; Akdeniz’in geleceğine yaptıkları katkılar vurgulanacaktır. Ayrıca, toplumsal cinsiyet eşitliğini teşvik etmedeki öncü çalışmalarıyla öne çıkan üniversiteler resmen onurlandırılacaktır.

Gala’ya katılmak için kayıt olun: https://forms.gle/a26hqsw36jzTh6sG9